ARONIA CZARNOOWOCOWA najlepszy naturalny antyoksydant

Autor: Dr Janusz Suszyna

ARONIA CZARNOOWOCOWA - najlepszy naturalny antyoksydant

Antyoksydanty (przeciwutleniacze), to związki usuwające z organizmu człowieka nadmiar wolnych rodników, których najbogatszym źródłem jest owoc aronii. Antyoksydanty spowalniają procesy starzenia organizmu oraz zapobiegają rozwojowi wielu chorób określanych jako cywilizacyjne. Podstawowym zadaniem antyoksydantów jest ochrona organizmu człowieka przed stresem oksydacyjnym, czyli zachowanie równowagi pomiędzy wytwarzaniem wolnych rodników oraz ich usuwaniem z organizmu. Antyoksydanty są właściwie w każdej roślinie, lecz ich zawartość i specyfika działania jest zróżnicowana. Owoce aronii wykazują 20. krotnie większe zdolności antyoksydacyjne niż czerwone winogrona (Kuling i Rawel, 2008).

Termin „antyoksydanty” jest bardzo popularny w ostatnich czasach. Oznacza on związki o właściwościach chroniących molekuły organizmu przed utlenianiem, co może spowodować zaburzenie ich struktury i funkcji. Za możliwość zajścia procesu utlenienia odpowiada obecność w środowisku tlenu – pierwiastka, bez którego nie wyobrażamy sobie życia. W organizmie człowieka tlen jest pobierany w płucach, gdzie zużywany jest w procesie oddychania. Wiąże się z hemoglobiną krwinek czerwonych, następnie zostaje oddany do tkanek, gdzie bierze udział w przemianie materii. Ten życiodajny pierwiastek ma jednak drugą twarz: w każdej żywej komórce i jej otoczeniu powstają reaktywne formy tlenu (RFT), którymi oprócz wolnych rodników są także tlen singletowy lub nadtlenek wodoru.

Wolne rodniki powodują uszkodzenia błon komórkowych, a także DNA i białek wchodzących w skład enzymów. W przypadku znacznego niedoboru przeciwutleniaczy, następuje  tzw. stres oksydacyjny, czyli taki stan organizmu, w którym dochodzi do zaburzenia równowagi pomiędzy wytwarzaniem wolnych rodników a ich zwalczaniem przez przeciwutleniacze. Stres antyoksydacyjny może być przyczyną rozwoju wielu chorób, na przykład miażdżycy, chorób serca, udarów mózgu, nowotworów, cukrzycy, zwyrodnienia plamki żółtej oka, zapalenia wątroby a tym samym przyspieszenia procesów starzenia organizmu negatywnie wpływając na funkcjonowanie wielu układów organizmu. Wolne rodniki, które gromadząc się w tkance tłuszczowej, spowalniają lub nawet hamują proces odchudzania przyczyniając się do starzenia organizmu.

Literatura:
• Brȁunlich M., Slimestad R., Wangensteen H. i wsp., 2013. Extrcts, anthocyanins and procyanidins from Aronia melanocarpa  as radical scavengers and enzyme inhibitors. Nutrients 5: 663-78.  
• Broncel M., Kozioróg-Kolacińska M., Andryskowski G., Juchnowicz P., Koter-Michalak M., Owczarczyk A., Chojnowska-Jezierska J., 2007. Wpływ antocyjanów a aronii czarnoowocowej na ciśnienie tętnicze oraz stężenie endoteliny-1 i lipidów u pacjentów z zespołem metabolicznym. Pol. Merkur. Lek., 134: 116-119.
• Budryn G., Nebescy E., 2006. Fenolokwasy – ich właściwości, występowanie w surowcach  roślinnych, wchłanianie i przemiany metaboliczne. Bromat. Chem. Toksykol., 2: 103-110.   
• Chrubasik C., Li G., Chrubasik S., 2010. The clinical effectiveness of chokeberry: a systematic review. Phytother Res; 24:  1107-14.
•  Kulling S.E., Rawel H.M., 2008. Chokoberry (Aronia melanocarpa) – A review on the characteristic components and potential health effects. Planta Med., 74(13): 1625-1634.
• Shanmuganayagam D., Warner T.F., Crueger C.G., Reed J.D., Folts J.D. 2007. Concorde grape juice attenuates platelet aggregation, serum cholesterol and development of atheroma In hypercholesterolemic rabbits. Atherosclerosis, 190: 135-142. 
• Sikora J., Markowicz M., Mikiciuk-Olasik E., 2009. Rola i właściwości lecznicze aronii czarnoowocowej w profilaktyce chorób cywilizacyjnych. Bromat Chem. Toksykol. – XLII., 1: 10-17.
• Sikora J., Markowicz M. 2008. Właściwości związków biologicznie aktywnych zawartych w owocach aronii czarnoowocowej (Aronia melanocarpa Elliot). Farm. Pol., 64 (17): 780-785.
• Szaniawska M., Taraba A., Szymczyk K., 2015. Budowa, właściwości i zastosowanie antocyjanów. Nauki Inż. Techno., 2(17): 63-78.
• Wolski T., Kalisz O., Prasal M., Rolski A., 2007. Aronia czarnoowocowa – Aronia melanocarpa (Michx.) Elliot – zasobne źródło antyoksydantów. Post. Fitoter., 3: 145-154.
• Valcheva-Kuzmarova S., Blogovic B., Balic S., 2012. Electron spin resonance measurement of  radical scavenging activity of  Aronia melanocarpa fruit juice. Pharmacogn Mag, 8: 171-4.